ટૂથપેસ્ટનો ઉપયોગ કરતી વખતે ધ્યાન રાખવું જોઈએ કે બાળક તેને ગળી ન જાય. જો તે આવું કરી રહ્યો હોય તો તેણે બંધ કરવું જોઈએ, કારણ કે ટૂથપેસ્ટની અંદર ફ્લોરાઈડ હોય છે. જો તેઓ તેને ખાય તો બાળકોને ફ્લોરોસિસ થઈ શકે છે
દાંત સાફ કરવા માટે ટૂથપેસ્ટ ખૂબ જ જરૂરી છે, પરંતુ તે તમારા બાળકો માટે ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે. ટૂથપેસ્ટ પેટમાં જઈને સ્કેલેટલ ફ્લોરોસિસ જેવી ગંભીર બીમારીનું કારણ બની શકે છે. આ રોગ પછી શરીરના હાડકાં નબળા પડવા લાગે છે અને દાંત પણ ખરાબ થવા લાગે છે.
ઓલ ઈન્ડિયા ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મેડિકલ સાયન્સ (AIIMS), નવી દિલ્હીના સંધિવા વિભાગના ડૉ. રંજન ગુપ્તા કહે છે કે ટૂથપેસ્ટનો ઉપયોગ કરતી વખતે એ વાતનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ કે બાળક તેને ગળી ન જાય. જો તે આવું કરી રહ્યો હોય તો તેણે બંધ કરવું જોઈએ, કારણ કે ટૂથપેસ્ટની અંદર ફ્લોરાઈડ હોય છે. જે ખાવાથી બાળકોને ફ્લોરોસીસની બીમારી થઈ શકે છે. જો કે આ રોગ વધુ ફ્લોરાઈડ યુક્ત પાણી પીવાથી થાય છે, પરંતુ ઘણા કિસ્સામાં ટૂથપેસ્ટ પણ આ રોગ પેદા કરી શકે છે. સંશોધનમાં એ વાત પણ સામે આવી છે કે છ વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોના શરીરમાં સીધા જ ફ્લોરાઈડનો સંપર્ક ખૂબ જ ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે. તેનાથી તેમનામાં અનેક પ્રકારની બીમારીઓ થઈ શકે છે. ડોક્ટરના મતે દાંત સાફ કરવા માટે વટાણાના દાણા કરતાં વધુ ટૂથપેસ્ટનો ઉપયોગ કરવાની જરૂર નથી. ટૂથપેસ્ટનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય દાંતને ફ્લોરાઈડ પૂરો પાડવાનો અને કેટલાક કિસ્સાઓમાં સફેદ થવાનો છે.
ફ્લોરોસિસ રોગ શું છે
ડો.રંજન અનુસાર ફ્લોરોસિસ બે સ્વરૂપે થાય છે. તેમાંથી પ્રથમ ડેન્ટલ ફ્લોરોસિસ છે જે મુખ્યત્વે બાળકોને અસર કરે છે. આમાં, છ વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોના દાંત પીળા થવા લાગે છે. બીજું સ્કેલેટલ ફ્લોરોસિસ છે, તે શરીરમાં સાંધાઓને અસર કરે છે. આમાં, ગરદન, પીઠ, ખભા અને ઘૂંટણ નબળા પડી શકે છે અને તેમાં હંમેશા દુખાવો થઈ શકે છે.
ફ્લોરોસિસના લક્ષણો
દાંતનું વધુ પડતું પીળું પડવું., હાથ અને પગ આગળ કે પાછળ વળી જવું., પગની અંદર અથવા બહારની તરફ કમાન લગાવવી., ઘૂંટણની આસપાસ સોજો.
વાળવામાં કે બેસવામાં તકલીફ., ખભા, હાથ અને પગના સાંધામાં દુખાવો.
આ સાવધાની રાખો
- 1. ખૂબ નાના બાળકો માટે ઓછા ફ્લોરાઈડવાળી ટૂથપેસ્ટનો ઉપયોગ કરો.
- 2. મોં ધોતી વખતે બાળકો સાથે રહો અને તેમને પેસ્ટ ગળી જતા અટકાવો.
- 3. ટૂથપેસ્ટને બાળકોની પહોંચથી દૂર રાખો
- 4. જો બાળક જરૂર કરતાં વધુ પેસ્ટ ગળી ગયો હોય તો તેને તરત જ ડૉક્ટર પાસે લઈ જાઓ.