ગોપાષ્ટમી ના દિવસે શ્રી કૃષ્ણએ પહેલીવાર ગાય ચરાઈ હતી, જાણો પછી શું થયું

કારતક માસના શુક્લ પક્ષની અષ્ટમી તિથિએ એટલે કે આજે ગોપાષ્ટમીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. તેના નામ પ્રમાણે, આ દિવસે ગાય માતાની પૂજા કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ગાયની પૂજા કરવાથી 33 કરોડ દેવી-દેવતાઓની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે, જેનાથી ઘરમાં સુખ, સમૃદ્ધિ અને ખુશીઓ આવે છે. કથાઓમાં જાણવા મળે છે કે આ દિવસે ભગવાન કૃષ્ણે પહેલીવાર ગાયો ચરાવવાની શરૂઆત કરી હતી, આ અવસર પર ગોપાષ્ટમીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. ચાલો જાણીએ ગોપાષ્ટમીની કથા અને તે સમયે તેમની ઉંમર કેટલી હતી જ્યારે ભગવાન કૃષ્ણએ ગાય ચરાવી હતી.

ગોપાષ્ટમીની કથા

ભગવાન કૃષ્ણએ ગોપાષ્ટમીથી જ ગૌ ચરણ લીલા શરૂ કરી હતી. તેની પાછળ એક વાર્તા છે. પૌરાણિક કથા અનુસાર ભગવાન કૃષ્ણ જ્યારે 6 વર્ષના હતા ત્યારે તેમણે તેમની માતા યશોદાને કહ્યું કે માતા, હવે અમે મોટા થઈ ગયા છીએ, તેથી આજથી અમે વાછરડા નહીં પણ ગાયો ચરાવવા જઈશું. માયા યશોદાએ કહ્યું કે આ માટે પહેલા તમારા બાબાને પૂછો તો ઠીક છે.

પંડિતજી પાસે ગયા શ્રી કૃષ્ણ

યશોદા મૈયાના કહેવાથી કૃષ્ણ ઉતાવળે નંદ બાબાને પૂછવા ગયા. પરંતુ નંદ બાબાએ કહ્યું કે તું હજુ નાનો છે, તેથી વાછરડાઓને ખવડાવો, પરંતુ કૃષ્ણજી પોતાની વાત પર અડગ રહ્યા. બાળકનો આગ્રહ જોઈને નંદ બાબાએ કહ્યું, “ઠીક છે, ઠીક છે… જાઓ, પંડિતજીને બોલાવો, આપણે ગૌહત્યાનું મુહૂર્ત કાઢી લઈશું.” કૃષ્ણ દોડીને પંડિતજી પાસે ગયા અને કહ્યું કે પંડિતજી-પંડિતજી, ઝડપથી ગાયોને ખવડાવવાનો સમય કાઢો… હું તમને ઘણું માખણ આપીશ.

સમગ્ર વ્રજમાં ગોપાષ્ટમીનો તહેવાર ઉજવાય છે

કૃષ્ણજીની વાત સાંભળીને પંડિતજી હસ્યા અને કહ્યું કે ચાલો નંદ બાબા પાસે જઈએ. પંડિતજી પંચાંગ લઈને કૃષ્ણજી સાથે નંદબાબા પાસે ગયા. પંડિતજીએ લાંબા સમય સુધી પંચાંગ તરફ જોયું અને આંગળીઓ પર થોડી ગણતરીઓ કરવા લાગ્યા પણ લાંબા સમય સુધી કંઈ બોલ્યા નહિ. નંદ બાબાએ કહ્યું પંડિતજી, આખરે શું થયું… તમે ઘણા સમયથી કશું બોલતા નથી. પંડિતજીએ કહ્યું કે હું શું કહું… માત્ર આજનો મુહૂર્ત જ ગાયો ચરાવવા માટે નીકળે છે અને તે પછી આખું વર્ષ કોઈ મુહૂર્ત નથી. પંડિતજીની આ વાત સાંભળીને કૃષ્ણજી ત્યાંથી ભાગી ગયા અને ગાયો ચરાવવા નીકળી પડ્યા. જે દિવસથી કૃષ્ણજીએ ગાય ચરાવવાનું શરૂ કર્યું, તે કારતક માસના શુક્લ પક્ષની અષ્ટમી તિથિ હતી, તેથી આ દિવસે સમગ્ર બ્રજમાં ગોપાષ્ટમી ઉજવવામાં આવે છે અને ગાય વંશની પૂજા કરવામાં આવે છે.

ગોપાષ્ટમીની બીજી એક કથા

એ છે કે કાર્તિક શુક્લની પ્રતિપદાથી સપ્તમી તિથિ સુધી, ભગવાન કૃષ્ણએ બ્રજના લોકોને ઈન્દ્રના ક્રોધથી બચાવવા માટે ગોવર્ધન પર્વત ઉપાડ્યો હતો. આઠમના દિવસે, જ્યારે ઇન્દ્રનો અહંકાર તૂટી ગયો, ત્યારે શ્રી કૃષ્ણ ક્ષમા માંગવા આવ્યા, ત્યારથી ગોપાષ્ટમીનો તહેવાર કારતક મહિનાની અષ્ટમી તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે. સનાતન ધર્મમાં ગાયને ખૂબ જ પવિત્ર માનવામાં આવે છે. શ્રીમદ ભાગવતની કથામાં પણ વર્ણન છે કે જ્યારે સમુદ્ર મંથન દરમિયાન કામધેનુ બહાર આવી ત્યારે ઋષિમુનિઓએ તેની પવિત્રતાને કારણે તેને પોતાની પાસે રાખી હતી. એવું માનવામાં આવે છે કે અન્ય ગાયોની ઉત્પત્તિ કામધેનુમાંથી થઈ છે.

ગોપાષ્ટમીની પૂજાની રીતઃ- ગોપાષ્ટમીના

દિવસે ગાય અને વાછરડાને સ્નાન કરાવી તેમની પૂજા કરવી જોઈએ અને શણગાર કરવો જોઈએ. આ પછી તેમની આરતી કરવી જોઈએ અને હાથ જોડીને તેમનું સ્વાગત કરવું જોઈએ. ગાયના શરીરમાં 33 કરોડ દેવતાઓનો વાસ છે, તેથી ગાયની પૂજા કરવાથી તે તમામ દેવતાઓની પૂજા આપોઆપ થઈ જાય છે. આ પછી, ગાયને આખા પરિવાર સાથે પ્રદક્ષિણા કરવી જોઈએ અને લીલો ચારો ખવડાવવો જોઈએ. જો ઘરમાં ગાય ન હોય તો ઘરના મુખ્ય દ્વાર પર ગાયને બોલાવીને સ્નાન કરાવવાથી પુણ્યની પ્રાપ્તિ થાય છે. ભગવાન શ્રી કૃષ્ણે પોતે ગીતામાં કહ્યું છે કે ‘ગવં મધે વસમ્યહમ’ એટલે કે હું ગાયોની વચ્ચે રહું છું. આ દિવસે ગાયની સાથે ભગવાન કૃષ્ણની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આવું કરવાથી વ્યક્તિ ભાગ્યશાળી બને છે. જે બહેનોને ભાઈ નથી તેઓ આ દિવસે ગાયને ભાઈદૂજનું તિલક લગાવો.