ભારતીય સિનેમામાં કાદર ખાનનું નામ જે સન્માન સાથે લેવામાં આવે છે તેના ત્રણ મોટા કારણો છે. પ્રથમ તેનો અભિનય, બીજું તેના શક્તિશાળી સંવાદો અને ત્રીજું તેની અસરકારક સ્ક્રિપ્ટ. કાદર ખાને માત્ર સફળતાની ઉંચાઈ જ સર નથી કરી, પરંતુ તેણે ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં ઘણા લોકોનું કરિયર પણ બનાવ્યું.
ભારતીય સિનેમામાં કાદર ખાનનું યોગદાન કેટલું મોટું છે તે સાબિત કરવા માટે અમે કેટલીક ફિલ્મોના નામની ગણતરી કરી રહ્યા છીએ. જે કદાચ કાદર સાહેબ ના હોત તો ક્યારેય બની ન હોત.
1. સિક્કો
આ પહેલી ફિલ્મ હતી જેના માટે કાદર ખાનને બેસ્ટ કોમેડિયન માટે ફિલ્મફેર નોમિનેશન મળ્યું હતું. ધર્મેન્દ્ર, જેકી શ્રોફ જેવા મોટા નામો હોવા છતાં કાદર ખાનના અભિનયની ચર્ચા બધે જ થતી હતી.
2. મેરી આવાઝ સુનો
આ ફિલ્મ માટે કાદર ખાનને શ્રેષ્ઠ સંવાદનો ફિલ્મફેર એવોર્ડ મળ્યો હતો.
3. બાપ નંબરી બેટા દસ નંબરી
આ ફિલ્મ આવતા સુધીમાં કાદર ખાનની ફેન ફોલોઈંગ ઘણી વધી ગઈ હતી. આ ફિલ્મ તેમની અને શક્તિ કપૂરની આઇકોનિક જોડી માટે યાદ કરવામાં આવે છે. બહુ ઓછા લોકો જાણતા હશે કે આ ફિલ્મ 90ના દાયકાની સૌથી વધુ કમાણી કરનારી ફિલ્મોમાંની એક હતી. આ માટે પણ કાદર ખાનને બેસ્ટ કોમેડિયનનો ફિલ્મફેર એવોર્ડ મળ્યો હતો.
4. જુડવા
આ ફિલ્મમાં કાદર ખાને કરિશ્મા કપૂરના પિતાની ભૂમિકા ભજવી હતી. તેમના આ પાત્રને પણ ખૂબ પસંદ કરવામાં આવ્યું હતું. આ ફિલ્મમાં સલમાન ખાન અને રંભા અને સલમાન-કરિશ્માની જોડી હતી.
5. મુજસે શાદી કરોગી
આ ફિલ્મના દુગ્ગલ સાહેબને કોણ ભૂલી શકે. કાદર ખાને ટૂંકી જગ્યામાં પોતાની પ્રતિભા બતાવી.
6. અગ્નિપથ
આ ફિલ્મ માટે અમિતાભ બચ્ચનને નેશનલ એવોર્ડ મળ્યો હતો. આનો ઘણો શ્રેય કાદર ખાન સાહેબને જાય છે. આ ફિલ્મના ડાયલોગ અને સ્ક્રિપ્ટ તેણે જ લખી છે. ફિલ્મમાં હરિવંશ રાય બચ્ચનની કવિતાનો સમાવેશ કરવાનો પણ તેમને જ વિચાર હતો.
7. આંખો
આ ફિલ્મ તેના સમયની સૌથી મોટી હિટ ફિલ્મ હતી. ફિલ્મમાં કાદર ખાનના પાત્રને ખૂબ પસંદ કરવામાં આવ્યું હતું. તે બે પુત્રોનો પિતા બન્યો જે નાલાયક હતા. આંખે એક પિતાના તેમને માર્ગ પર લાવવાના સંઘર્ષની વાર્તા છે.
8. ખૂન પસીના
આ ફિલ્મમાં તેનું પાત્ર ‘ઝાલીમ સિંહ’ હિન્દી ફિલ્મોના સૌથી પ્રતિકાત્મક પાત્રોમાંનું એક માનવામાં આવે છે. આ ફિલ્મ પછી તેની પાસે નેગેટિવ રોલનો ધમધમાટ હતો. જો કે, આ ફિલ્મ પછી, તેણે તમામ મોટી ‘વિલિયન’ ભૂમિકાઓ ઠુકરાવી દીધી. બાય ધ વે, આ પણ તેનો પહેલો મોટો રોલ હતો.
9. રોટી
કાદર ખાને ભલે જવાની દીવાનીમાંથી ડાયલોગ લખવાનું શરૂ કર્યું હોય, પરંતુ મનમોહન દેસાઈની ફિલ્મ ‘રોટી’એ તેમને ડાયલોગ રાઈટર તરીકે ઓળખ અપાવી. આ ફિલ્મ પછી કાદર ખાન-મનમોહન દેસાઈની જોડીએ બોલિવૂડને ઘણી ક્લાસિક ફિલ્મો આપી.
કાદર ખાને ભારતીય સિનેમામાં જે યોગદાન આપ્યું છે તે હંમેશા સિનેમાના ચાહકોના દિલમાં જીવંત રહેશે.