તમે બધાએ ‘નિર્મલા સીતારમણ’ નામ તો સાંભળ્યું જ હશે. નિર્મલા સીતારમણ ભારતના પ્રથમ પૂર્ણ સમયના મહિલા નાણામંત્રી છે. જો કે, તેમની સિદ્ધિઓ માત્ર આટલા સુધી મર્યાદિત નથી. તેમણે તેમના જીવનકાળમાં વધુ સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી છે. આજે તે જ્યાં છે ત્યાં સુધી પહોંચવા માટે તેણે ઘણી મહેનત કરી છે. રસ્તામાં આવતી દરેક તકનો લાભ લીધો છે.
કુટુંબ અને શિક્ષણ
નિર્મલા સીતારમણ ચેન્નાઈના એક મધ્યમ વર્ગના પરિવાર સાથે સંબંધ ધરાવે છે. તેમના પરિવારને રાજકારણ સાથે કોઈ લેવાદેવા ન હતી. તેના પિતા રેલ્વેમાં હતા અને માતા ઘરેલુ મહિલા હતી. નિર્મલાએ તિરુચિરાપલ્લીની સીતલક્ષ્મી રામાસ્વામી કોલેજમાંથી સ્નાતકનું શિક્ષણ પૂર્ણ કર્યું. તેણી માસ્ટર ડિગ્રી મેળવવા માટે જવાહરલાલ નેહરુ યુનિવર્સિટી (JNU) ગઈ હતી. અહીં તેમણે અર્થશાસ્ત્રમાં પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએશન કર્યું.
લગ્ન અને પ્રારંભિક કારકિર્દી
તેણીના કોલેજના દિવસો દરમિયાન, નિર્મલાને વૈશ્વિકરણ અને વિકાસ પર તેની અસરમાં રસ પડ્યો. પછી જેએનયુમાં ભણ્યા પછી પણ રાજકારણમાં તેમનો રસ વધ્યો. તે જ કૉલેજમાં, તેણી પરકલા પ્રભાકરને મળી અને તેની સાથે લગ્ન કર્યા. લગ્ન પછી, જ્યારે પ્રભાકર પીએચડી માટે લંડન ગયો, ત્યારે નિર્મલાએ લંડન સ્કૂલ ઑફ ઇકોનોમિક્સના હેબિટેટમાં હોમ ડેકોર સ્ટોરમાં સેલ્સગર્લ તરીકે કામ કરવાનું શરૂ કર્યું.
સેલ્સ ગર્લ તરીકે તેના કામની પ્રશંસા કરવામાં આવી હતી. તે પછી યુનાઇટેડ કિંગડમમાં એસોસિયેશન ઑફ એગ્રીકલ્ચરલ એન્જિનિયર્સમાં સહાયક અર્થશાસ્ત્રી તરીકે કામ કરવા ગયા. ત્યાં તે થોડો સમય બીબીસી વર્લ્ડ સર્વિસમાં રહી. એટલું જ નહીં, તેમણે યુ.કે.માં પ્રાઇસ વોટરહાઉસમાં વરિષ્ઠ મેનેજર આર એન્ડ ડી તરીકે પણ સેવા આપી હતી.
રાજકારણમાં
1991માં સીતારમણ તેમના પતિ પ્રભાકર સાથે ભારત પરત ફર્યા. અહીં તેણે હૈદરાબાદમાં એક સ્કૂલ ખોલી. આ સમય દરમિયાન જ તેના જીવનની સૌથી મોટી તક તેની સાથે ટકરાઈ. એટલે કે તે બીજેપી નેતા સુષ્મા સ્વરાજને મળી. સુષ્મા સ્વરાજને નિર્મલાના સ્પષ્ટવક્તા વિચારો, કઠિન પરંતુ નમ્ર વ્યક્તિત્વ અને બુદ્ધિમત્તા પસંદ હતી. તેમણે નિર્મલાને રાષ્ટ્રીય મહિલા આયોગના સભ્ય તરીકે નિયુક્ત કર્યા.
NWC નિર્મલા 2003 થી 2005 સુધીનો ત્રણ વર્ષનો કાર્યકાળ સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કર્યા પછી ભાજપમાં જોડાઈ. રસપ્રદ વાત એ હતી કે તેમના પતિ કોંગ્રેસના પ્રખ્યાત નેતાના પુત્ર છે, પરંતુ તેમ છતાં તેમણે ભાજપ સાથે હાથ મિલાવ્યા હતા. 2010 માં, તેણી કઠોર અભિવ્યક્તિ સાથે ભાજપના પ્રવક્તા બની હતી. આ તેમની રાજકીય કારકિર્દીનો ટર્નિંગ પોઈન્ટ હતો.
મહિલા નાણા મંત્રી
2014માં નરેન્દ્ર મોદી ચૂંટણી જીત્યા ત્યારે તેઓ કેબિનેટ મંત્રી બન્યા હતા. ત્યાર બાદ તેમણે રાજ્યના વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રી તરીકેનો કાર્યભાર સંભાળ્યો. હાલમાં તેઓ ભારતના પ્રથમ પૂર્ણકાલીન મહિલા નાણામંત્રી છે. ડરના દૃષ્ટિકોણ અને અનિશ્ચિત રાજકીય વલણને લીધે, તેણી પક્ષ તેમજ ભારતીયોની પ્રિય બની ગઈ.
સફળતાની ચાવી
નિર્મલાએ એકવાર પોતાને મળેલી શ્રેષ્ઠ સલાહનો ઉલ્લેખ કર્યો. તે સલાહ હતી “હંમેશા મધ્યમ માર્ગ પસંદ કરો અને સંતુલન જાળવવાનો પ્રયાસ કરો.” આનો અર્થ એ છે કે ન તો આત્યંતિક માર્ગ પસંદ કરો અને ન તો ખૂબ નમ્ર બનો. આમ કરવાથી તમે તમારી પ્રતિષ્ઠા ગુમાવશો. વધુ પડતા આત્મવિશ્વાસ અથવા આક્રમક ન બનો, તમે તમારો આધાર ગુમાવશો. દરેક પરિસ્થિતિમાં, ફક્ત તમારી જાતને સંતુલિત કરો. જો તમે તમારી જાતને નિયંત્રિત કરશો, તો તમે ક્યારેય ખૂબ જ ખરાબ પરિસ્થિતિમાં નહીં આવી શકો.