આપણા દેશમાં દેવી માતાના ઘણા પ્રાચીન અને ચમત્કારિક મંદિરો છે. આવું જ એક મંદિર છત્તીસગઢમાં છે, જેની ખ્યાતિ આખા દેશમાં ફેલાઈ ગઈ છે. આ મંદિર રાજનાંદગાંવ જિલ્લાના ડોંગરગઢમાં આવેલું છે, આ મંદિરને બમલેશ્વરી માતા મંદિર કહેવામાં આવે છે.
ડોંગરગઢના બમલેશ્વરી માતા મંદિર સાથે જોડાયેલી ઘણી માન્યતાઓ અને પરંપરાઓ છે જે તેને ખાસ બનાવે છે. આ મંદિર લગભગ 2 હજાર ફૂટની ઉંચાઈ પર પર્વત પર આવેલું છે. તેની આસપાસ જંગલ અને હરિયાળીનું વાતાવરણ છે, જે આ મંદિરને રહસ્યમય બનાવે છે. એવું કહેવાય છે કે માતા બમલેશ્વરી એ 10 મહાવિદ્યાઓમાંની એક બગલામુખી દેવીનું સ્વરૂપ છે. જો કે આ મંદિરમાં આખા વર્ષ દરમિયાન ભક્તોની ભીડ રહે છે, પરંતુ નવરાત્રી (ચૈત્ર નવરાત્રી 2022)માં અહીંનો નજારો જોવા જેવો છે. દૂર-દૂરથી ભક્તો અહીં માથું નમાવવા આવે છે. મંદિર સુધી પહોંચવા માટે 1 હજારથી વધુ પગથિયાં ચડવા પડે છે, જે લોકો સીડીઓ ચઢી શકતા નથી તેઓ રોપ-વેની મદદથી મંદિર સુધી પહોંચી શકે છે.
આ છે આ મંદિર સાથે જોડાયેલી અનોખી પ્રેમ કહાની
માન્યતાઓ અનુસાર, ડોંગરગઢ એક સમયે કામાખ્યા શહેર તરીકે જાણીતું હતું. અહીંનો રાજા મદનસેન હતો. મદનસેનાના પુત્રનું નામ કામસેન હતું. એવું કહેવાય છે કે કામકંડલા નામના નૃત્યાંગના અને સંગીતકાર માધવનાલ પણ આ રાજ્યમાં રહેતા હતા. આ બંને પોતાની કળા બતાવવા માટે રાજાના દરબારમાં આવતા હતા.
એકવાર રાજા કામસેન પ્રસન્ન થયા અને માધવનલને તેના ગળામાં માળા આપી. માધવનાલે તે હાર કામકંડલાને પહેરાવ્યો હતો. આ જોઈને રાજા કામસેન ગુસ્સે થઈ ગયો અને તેણે માધવનાલને દેશમાંથી હાંકી કાઢ્યો. કામકંડલા અને માધવનલ એકબીજાને પ્રેમ કરતા હતા.
એકવાર માધવનાલ પોતાની કલા રજૂ કરવા ઉજ્જૈનના રાજા વિક્રમાદિત્યના દરબારમાં પહોંચ્યો. ત્યાં માધવનાલે રાજા વિક્રમાદિત્યને કામકંડલાને કામસેનથી મુક્ત કરવા વિનંતી કરી. પ્રતિબદ્ધ હોવાથી, રાજા વિક્રમાદિત્યએ કામાખ્યા શહેર પર હુમલો કર્યો. આ યુદ્ધમાં રાજા વિક્રમાદિત્યનો વિજય થયો હતો.
પરંતુ કોઈએ કામકંડલાને ખોટી માહિતી આપી કે યુદ્ધ માતા માધવનલ માર્યા ગયા. દુઃખમાં આવીને તેણે તળાવમાં ઝંપલાવી આપઘાત કરી લીધો હતો. પરેશાન થઈને માધવનાલે પણ પોતાનો જીવ આપી દીધો. આ બસ જોઈને રાજા વિક્રમાદિત્ય ખૂબ જ દુઃખી થયા અને તેમણે મા બગલામુખીની પૂજા કરી.
જ્યારે માતા પ્રસન્ન થયા, ત્યારે રાજા વિક્રમાદિત્યએ માધવનાલ અને કામકંડલાને જીવન આપવા માટે પ્રાર્થના કરી. માતાએ તે જ કર્યું અને તે જ સ્થાને સ્થાપિત થઈ. એ જ માતા બગલામુખી આજે બમલેશ્વરી દેવી તરીકે પૂજાય છે.